Lịch sử Tiếng Đông Can

Người Đông Can ở KyrgyzstanKazakhstan (và các nhóm nhỏ hơn sống ở các quốc gia hậu Xô Viết khác) là hậu duệ của một số nhóm người Hồi di cư đến vào những năm 1870 và 1880 sau thất bại của cuộc nổi dậy Đông Can ở Tây Bắc Trung Quốc. Người Hồi ở Tây Bắc Trung Quốc (thường được các nhà văn phương Tây thế kỷ 19 cũng như các thành viên của các dân tộc Turk ở Trung Quốc và Trung Á gọi là "người Đông Can" hoặc "Tungani") thường nói một phương ngữ tiếng Quan thoại như người Hán ở khu vực (hoặc trong khu vực mà cộng đồng Hồi đã di cư đến). Đồng thời, do lịch sử độc đáo của họ, tiếng nói của họ rất phong phú về thuật ngữ ảnh hưởng từ Hồi giáo, dựa trên các từ mượn từ tiếng Ả Rập, tiếng Ba Tư và các ngôn ngữ Turk, cũng như bản dịch của chúng sang tiếng Trung Quốc. Các thương nhân Hồi có thể sử dụng tiếng Ả Rập hoặc tiếng Ba Tư khi nói chuyện với nhau, để giấu người Hán.[3] Trong khi không phải tạo thành một ngôn ngữ riêng biệt, những từ, cụm từ và lượt nói, được gọi là Huihui hua (回回話, Hồi Hồi thoại, "tiếng nói của người Hồi"), được dùng để đánh dấu danh tính nhóm. Những du khách đầu thế kỷ 20 đến Tây Bắc Trung Quốc nhận thấy, "Người Hồi Trung Quốc ở một mức độ nào đó có từ vựng và lối nói riêng".[4]

Vì người Đông Can ở Đế quốc Nga, và thậm chí ở Liên Xô, bị cô lập khỏi Trung Quốc, ngôn ngữ của họ đã trải qua những ảnh hưởng đáng kể từ tiếng Nga và nhóm tiếng Turk của các nước láng giềng. Khi Dru C. Gladney, người đã trải qua mấy năm làm việc với người Hồi ở Trung Quốc, đã gặp gỡ người Đông Can ở Almaty vào năm 1988, ông mô tả những trãi nghiệm như nói bằng "một phương ngữ Cam Túc trộn lẫn kết hợp từ vựng tiếng Thổ và tiếng Nga".[5]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Tiếng Đông Can http://www.tsalo.fi/dungan/Dungan%20as%20Chinese%2... http://www.pinyin.info/readings/texts/dungan.html //dx.doi.org/10.1080%2F02549948.1967.11744973 //dx.doi.org/10.1080%2F02549948.1977.11745054 http://glottolog.org/resource/languoid/id/dung1253 //www.jstor.org/stable/40725857 http://www.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=d... https://web.archive.org/web/20060424085207/http://... https://web.archive.org/web/20060425081258/http://... https://web.archive.org/web/20081020191853/http://...